De monstermutaties van een getreiterd virus
Terwijl gezondheidsautoriteiten zich beginnen te realiseren hoe funest hun aanpak van de pandemie was, muteert de veroorzaker van de pandemie onnatuurlijk snel. Dankzij de vaccinatiecampagnes ontstaan nieuwe varianten die de komende maanden misschien voor onaangename verrassingen zullen zorgen. Tenminste, voor wie zich heeft laten vaccineren.
Volgens de officiële cijfers gaat de coronapandemie als een nachtkaars uit. Na de periode tussen oktober 2020 en april 2022, waarin wereldwijd miljoenen mensen na infectie met het coronavirus het loodje legden, werd het rustig rond SARS-CoV-2, zoals het virus eigenlijk heet. De besmettingsaantallen zijn afgenomen en de ziekhuisopnames en de sterfgevallen zijn nog slechts een fractie van wat ze tijdens de pandemie waren. Op dit moment draagt van elke dertig mensen volgens de statistieken er nog steeds eentje het ooit zo gevreesde virus met zich mee, meestal zonder daarvan veel last te hebben. De symptomen van de gemiddelde corona-infectie zijn in de meeste gevallen niet meer te onderscheiden van die van de gemiddelde verkoudheid, aldus de coronaspotters van het Britse Zoe-project.
Binnen de EU laten gezondheidsautoriteiten weinig los over wie er op dit moment met COVID-19 in de ziekenhuizen liggen of aan de ziekte overlijden. Hun Amerikaanse en de Britse collega’s zijn een beetje transparanter. In de laatste week van november 2022 maakten de Amerikaanse Centers for Disease Control (CDC), het equivalent van het Nederlandse RIVM, bekend dat in september van dit jaar meer dan de helft van de Amerikaanse coviddoden was gevaccineerd. In de zomer van 2022 hadden de CDC al verklapt dat meer dan de helft van de Amerikanen op de covidafdelingen in de ziekenhuizen was gevaccineerd. Uit statistieken die de Engelse overheid in april 2022 vrijgaf, was al gebleken dat de vaccins nauwelijks nog beschermden tegen besmetting met SARS-COV-2.
Gered door omikron?
Het coronavirus is dus nog minder bedreigend dan toen de pandemie in 2022 in Europa begon. Tegelijkertijd verliezen de vaccins hun beschermende werking. Er is één verklaring voor deze twee verschijnselen, en die is dat het virus sterk is gemuteerd en steeds minder lijkt op het oorspronkelijke virus uit Wuhan. De coronavirussen die op dit moment circuleren, behoren tot de omikronvariant. Zeker de nieuwste lichting omikronvirussen trekt zich nog steeds maar weinig van de vaccins aan en is bovendien niet meer zo ziekmakend als eerdere versies van het virus. We hebben het luwen van de pandemie dus te danken aan de komst van de omikronvarianten, vindt ook het Nederlandse RIVM.
“Als omikron blijft, ben ik redelijk optimistisch”, zegt Susan van den Hof, hoofd van het Centrum voor Epidemiologie en Surveillance van Infectieziekten van het RIVM, in een interview met nu.nl. “Als deze winter niets geks gebeurt, zijn we waarschijnlijk aan het einde van de pandemie gekomen.”
Nieuwe versies
Hoewel honderden virologen de visie van Van den Hof onderschrijven, komen uit onderzoekslaboratoria minder geruststellende geluiden. Chinese onderzoekers rapporteerden een paar weken geleden dat omikronvirussen zich in menselijke celculturen sneller vermenigvuldigen dan hun voorgangers. De omikronvirussen die deze zomer domineerden, de BA.4 en de BA.5, waren volgens Japanse dierstudies alweer een stuk ziekmakender dan de eerste omikronvarianten die in het najaar van 2021 opdoken. Virussen van de nieuwere omikrongeneratie dringen dieper door in het lichaam dan hun voorgangers, waardoor de kans op ernstige ziekte en overlijden groter zou moeten zijn.
In het laboratorium wordt het coronavirus dus steeds linker, maar in de echte wereld zien we dat niet terug. In de wereld buiten de campussen en onderzoeksinstellingen dringen de omikronvirussen juist minder diep in het lichaam door dan hun voorgangers. De virussen veroorzaken juist minder vaak serieuze ziekte en leiden dus ook minder vaak tot sterfte. Een afdoende verklaring voor die tegenstelling vind je in de wetenschappelijke literatuur niet.
Een ander merkwaardig verschijnsel is de abnormale en razendsnelle evolutie van het virus. De BA.4, BA.4.6 en BA.5-varianten zijn alweer op de terugtocht en worden in onze contreien vervangen door nieuwe leden van de omikronfamilie, zoals de nog besmettelijkere varianten BF.7, BQ.1 en XBB. Van die laatstgenoemde variant is in Azië alweer een nieuwe variant opgedoken, XBB.4. In de VS en Engeland schieten vooral de meldingen omhoog van weer een andere variant, BQ1.1. Toen dit stuk werd geschreven, vertelden Mexicaanse onderzoekers dat ze op het schiereiland van Yutacan alweer een nieuwe variant hadden gevonden, BW.1. BW.1 vermeerdert zich zo snel dat de Mexicanen verwachten dat hij zich wereldwijd zal verspreiden.
Opgejaagd
Voor een virus dat bezig is te verdwijnen, muteert SARS-COV-2 heel erg snel. Bovendien worden de mutaties steeds ingrijpender. In een interview laat de Amerikaanse epidemioloog Ali Mokdad, verbonden aan de universiteit van Washington, er geen twijfel over bestaan waar al die varianten vandaankomen. Ze ontstaan doordat het virus zich aanpast aan de antilichamen tegen het virus in de bevolking. Die antilichamen zijn vooral een gevolg van de vaccinatierondes, zegt Mokdad.
Epidemioloog Ali Mokdad: “De vaccinale antilichamen in de menselijke populatie jagen het virus op om zich aan te passen, net zoals schadelijke insecten in de landbouw resistent kunnen worden voor bestrijdingsmiddelen”
Volgens de epidemioloog jagen de vaccinale antilichamen in de menselijke populatie het virus op om zich aan te passen, net zoals schadelijke insecten in de landbouw resistent kunnen worden voor bestrijdingsmiddelen. De antilichamen tegen SARS-COV-2 richten zich op de spike-eiwitten van het virus. Het virus gebruikt die om cellen binnen te dringen. De varianten die nu circuleren, hebben hun spike-eiwitten veranderd, waardoor de antilichamen van de gevaccineerden er bij elke mutatie minder makkelijk vat op krijgen. De antilichamen remmen het virus nog steeds, maar de mate waarin wordt bij elke mutatie minder. Als het virus door die mutaties steeds meer op een verkoudheidsvirus gaat lijken, is er weinig aan de hand. Maar volgens de Belgische viroloog en vaccinoloog Geert Vanden Bossche hoeven we daar niet op te rekenen. De onafhankelijke wetenschapper die tientallen jaren zijn brood heeft verdiend in de vaccinindustrie, waarschuwt al vanaf het begin van de massavaccinaties voor het ontstaan van een monsterversie van het virus waartegen al die vaccins zijn gericht.
Voorspelling
Kort samengevat komt Vanden Bossche’s voorspelling erop neer dat het coronavirus niet alleen aan het leren is hoe het de vaccinale antilichamen het beste kan ontwijken. De massavaccinaties hebben het geprikte deel van de menselijke populatie veranderd in een virologische sportschool, waar het virus leert zichzelf sneller te vermenigvuldigen en steeds dieper in het lichaam door te dringen. Dat verklaart waarom de omikronvarianten in laboratoriumonderzoek zulke geduchte ziektekiemen zijn.
Op dit moment hebben de virusvarianten al geleerd hoe ze vaccinale antilichamen kunnen gebruiken om de gevaccineerden te infecteren. Daardoor is SARS-COV-2 met stip het meest besmettelijke virus dat we kennen. Diezelfde antilichamen – die afwezig zijn in de cellen en proefdieren waarmee wetenschappers experimenteren – verhinderen nog dat het virus diep doordringt in het lichaam, maar het zal niet lang duren totdat de evolutie ook dat probleem voor het coronavirus zal oplossen, vreest Vanden Bossche. En op dat moment zullen de gevaccineerden bij bosjes bezwijken.
De niet-gevaccineerden zijn ondertussen al in contact gekomen met allerlei varianten het virus en hebben hun immuunsysteem voorbereid op toekomstige varianten. Ze hebben daarvoor een prijs betaald, maar op dit moment is hun immuunsysteem bij wijze van spreken getraind. Bovendien is de evolutie van SARS-COV-2 erop gericht om het immuunsysteem van de gevaccineerden te omzeilen, niet het immuunsysteem van de niet-geprikten. Voor die laatstgenoemde groep zal de monsterversie van SARS-COV-2 in de meeste gevallen slechts een slap verkoudheidsvirus zijn, voorspelt Vanden Bossche.
Massavernietiging
Op dit moment hebben de gevaccineerden nog betrekkelijk weinig last van het virus. Nog steeds ruimt hun immuunsysteem in de meeste gevallen na besmetting het virus op. “Maar omdat ze door hun antilichamen vatbaarder zijn voor besmetting, zijn hun immuuncellen continu actief”, zegt Vanden Bossche in een interview met Bright Light News.
De chronische infecties van de gevaccineerden gaan ten koste van andere immuunfuncties, zoals het opruimen van kankercellen, maar de gevolgen daarvan zullen pas op de langere termijn goed zichtbaar worden. Op de kortere termijn zal een prangender probleem gaan spelen. De geforceerde evolutie van het coronavirus zal virusvarianten opleveren die het hyperactieve immuunsysteem van de gevaccineerden overweldigen. Het zal niet één virusvariant zijn, verwacht Vanden Bossche, maar een reeks varianten die elkaar in korte tijd zullen opvolgen, de ene nog virulenter dan de andere. Een virale tsunami die onophoudelijk over de gevaccineerden zal neerdalen.
Viroloog Geert Vanden Bossche: “De geforceerde evolutie van het coronavirus zal virusvarianten opleveren die het hyperactieve immuunsysteem van de gevaccineerden overweldigen”
In mei van dit jaar verwachtte Vanden Bossche nog dat die eerste van deze monstervarianten al in de zomer zouden opduiken. Dat gebeurde niet. Er doken weliswaar meer coronavarianten op dan ooit tevoren, die steeds beter raad wisten met de vaccinale antilichamen, maar ze hadden niet het vermogen om de gevaccineerden massaal ziek te maken. Op 2 november publiceerde Vanden Bossche een artikel op zijn website waarin hij de onvermoede weerstand van de gevaccineerden toeschrijft aan een proces dat immunologen en vaccinologen immune refocussing noemen.
Immune refocussing houdt in dat, als gevaccineerden covid krijgen, hun immuunsysteem nog steeds kans ziet om op eigen kracht antilichamen aan te maken om het virus tegen te houden. Omdat de vaccinale antilichamen in de weg lopen, werken die antilichamen niet optimaal, maar kunnen ze uiteindelijk nog wel het virus stoppen. Gezien de onnatuurlijk snelle mutatie van het virus zal aan deze stilte voor de virale storm echter snel een einde komen. “We zijn nu op het punt gekomen waarbij het immuunsysteem van de gevaccineerden niet veel langer kan compenseren”, zei Vanden Bossche op 5 november in een interview. “Ik had gedacht dit veel eerder zou gebeuren, maar ik heb de veerkracht van het immuunsysteem onderschat. Dit is toch heus de laatste fase, al weet ik niet hoelang die zal duren.”
Aan speculaties over wat er daarna zal gebeuren, waagt Vanden Bossche zich niet, behalve dan dat hij een ongekend verlies van mensenlevens voorziet. “De massavaccinaties hebben de wereld veranderd in een laboratorium waar het grootste gain-of-function-onderzoek in de geschiedenis wordt uitgevoerd”, zei hij tijdens een congres. “Dit experiment kan alleen maar uitmonden in een virus dat alle eigenschappen heeft van een massavernietigingswapen.”
De nieuwste generatie bivalente vaccins zal de onvermijdelijke uitkomst alleen maar versnellen. Dat ook onder de gevaccineerden weinig animo voor de nieuwe vaccins is, zal weinig veranderen. Het kwaad is al geschied, zegt Vanden Bossche. “In de zwaar gevaccineerde landen is het 5 over 12.”
