Onbedwingbare behoefte aan zoetigheid na het eten: hoe kom je daarvan af? - B Informed Media
Het maatschappelijk media platform van en voor de burger & MKB
Gezondheid

Onbedwingbare behoefte aan zoetigheid na het eten: hoe kom je daarvan af?

Marjolein Dubbers 6 min leestijd 16 februari 2022
FotoBigstockfoto

Waar komt die behoefte aan zoetigheid toch vandaan en, beter nog, hoe kom je ervan af? Het is in ieder geval geen gebrek aan wilskracht.

Heel veel vrouwen raken ongelooflijk veel energie kwijt in hun strijd met voeding. En niet alleen energie. Wat daarmee ook de deur uitvliegt is zelfvertrouwen, een gevoel van eigenwaarde en trots. Wat een verspilling!

Laat ik vooropstellen dat iets eten wat je eigenlijk niet wilt, nooit gebrek aan wilskracht is. Het zijn bijna altijd je hormonen die sterker zijn dan jij. Je lichaam staat voortdurend in de overlevingsstand en je hormonen doen er alles aan jou zo goed mogelijk in leven te houden. Als je begrijpt wat er in je lichaam gebeurt, kun je de juiste actie ondernemen.

Laten we eens kijken wat een oorzaak zou kunnen zijn. Vaak is er in je omgeving iets uit balans geraakt, wat je hormonen proberen te corrigeren.

1. Je voeding bevat te weinig voedingsstoffen

Door eenzijdige landbouw neemt de voedingswaarde van voeding de laatste tientallen jaren af. Voedsel bevat steeds minder vitamines en mineralen. Een orgaantje in je hoofd, je hypothalamus, meet constant of je bloed voldoende voedingsstoffen bevat. Zo niet, dan wordt het hongerhormoon ghreline aangemaakt en ga je je hongerig voelen. Dus zelfs na een maaltijd kun je je nog onverzadigd voelen. Iets zoets geeft snel energie, wat kort een gevoel van verzadiging geeft. Daar snakt je lichaam dan naar.

Ook verse, onbewerkte voeding bevat steeds minder voedingsstoffen.

Wat kun je doen?

Zorg dat de voedingswaarde van je voeding omhooggaat. Eet zo min mogelijk bewerkte voeding (daar zit sowieso weinig voedingswaarde meer in). Eet het liefst alles vers en met de seizoenen mee. Eet waar het kan biologisch. Vul je voeding aan met superfoods en enkele basissupplementen.

2. Algeheel gebrek aan energie

Eet jij pas rond 7 uur, half 8 ’s avonds? Rond 8 uur gaat je lichaam al in de ruststand. Je begint je moe te voelen. Het wil eigenlijk dat jij gaat relaxen. Helaas hebben wij vaak nog volop plannen voor de avond en ervaren dit als een ongewenst gebrek aan energie. Vooral als je over het algemeen een laag energieniveau hebt, zul je dit ’s avonds extra gaan voelen. Zoetigheid geeft snel energie, wat dan goed voelt.

Wat kun je doen?

Zorg voor voldoende rustmomenten overdag en probeer je avonden niet vol te plannen, maar als momenten van ontspanning te gebruiken. Er kunnen daarbij veel redenen zijn waarom je laag in je energie zit. Probeer de oorzaak boven water te halen en aan te pakken. Als je jezelf op een rustige plek de vraag stelt ‘waarom zit ik zo laag in mijn energie?’, krijg je altijd antwoord.

3. De verslavende werking van suiker en zoetigheid

Laten we daarnaast de sterk verslavende werking van zoetigheid (1) niet vergeten! Na het eten van suiker en andere zoetigheid maakt je lichaam dopamine en andere opiaten aan; stofjes die je een lekker gevoel geven. Uit onderzoek (2) blijkt al tientallen jaren dat ratten zich binnen enkele weken extreem dik eten als ze onbeperkt zoetigheid en ander supermarktvoedsel krijgen.

Een zoetverslaving wordt ook in stand gehouden door consumptie van snelle koolhydraten, zoals broodproducten, pasta, pizza en witte rijst. En houd alcohol in de gaten. Alcohol is een vorm van suiker. Niet alleen houden deze producten je zoetverslaving in stand, ze brengen je stofwisseling in de war.

Wat kun je doen?

Bedenk dat 80% van de bewerkte voeding (ook hartige producten zoals spinazie à la crème en rode kool met appeltjes) suiker bevat. Nog een extra reden dus om bewerkte voeding te vermijden. Neem een zoetverslaving serieus en bouw dit af. Tandenpoetsen na een maaltijd helpt. Het kan helpen om ongezonde zoetigheid te vervangen door gezonde zoetigheid. Lees daarvoor de tips uit het artikel ‘Zoetigheid (nog) onmisbaar? Probeer deze gezonde snacks dan eens’.

4. ’s Avonds behoefte aan je ‘rustig en gelukkig voelen

Naast dopamine maakt je lichaam het stofje serotonine aan als je suiker of andere zoetigheid eet. Met voldoende serotonine in je brein voel je je rustiger en gelukkiger dan zonder dit stofje. Na een dag hard werken, is dat het gevoel dat je graag wilt als beloning. Het kan voelen als ‘eindelijk tijd voor mezelf’, een gevoel dat veel vrouwen zich veel te weinig gunnen.

Wat kun je doen?

Er zijn natuurlijk betere manieren om je rustiger en gelukkiger te voelen dan met suiker. Vrouwen maken het hormoon oxytocine aan als ze met elkaar kletsen. Ook dit hormoon geeft je een goed gevoel. Je kunt in plaats van dat toetje dus ook je mobiel pakken en een vriendin bellen. Of je jas aantrekken en een wandeling maken; beweging geeft je serotonine ook een boost.

Zoek andere vormen van beloning voor jezelf die je een rustiger en gelukkiger gevoel geven.

5. Je microbioom houdt je hongerig

Ik hoor je denken: waar zit in hemelsnaam mijn microbioom? Je microbioom bestaat uit ontelbare bacteriën, virussen en parasieten die zich voornamelijk in je dunne darm bevinden. Vooral deze bacteriën hebben invloed op je honger- en verzadigingsgevoel. Er zijn bacteriën die je hongerig maken en laten snakken naar zoetigheid en bacteriën die je eetlust juist remmen.

Door het eten van zoetigheid voed je de bacteriën die van zoetigheid houden. Ze zullen zich daardoor gaan vermenigvuldigen en je nog meer naar zoetigheid laten snakken.

Wat kun je doen?

Dit is een extra reden om zoetigheid af te bouwen en in ieder geval bewerkte zoetigheid te laten staan. Je wil toch zeker niet dat je darmbacteriën bepalen wat je in de mond steekt?

6. Het is een gewoonte geworden

Het kan ook zijn dat het eten van een zoet toetje een gewoonte is geworden. Je zult geen honger hebben, want je hebt net gegeten. Waarom zou je dan nog iets eten dat doorgaans alleen maar bestaat uit loze calorieën? Ben je net als ik opgegroeid met altijd een toetje na het eten? Iedere gewoonte is ooit aangeleerd en kan dus weer worden afgeleerd.

Vooral in ons zuivellandje met een enorm aanbod aan zoete toetjes lijkt het alsof het normaal is nog iets zoets te eten na de maaltijd.

Wat kun je doen?

De gewoonte doorbreken is de enige oplossing hier. Neem je voor om een week lang geen zoetigheid na het eten meer te eten, maar iets heel anders te doen. Iets wat je ook fijn vindt. Kruip met een mooi boek op de bank, ga in bad liggen of zet een vrolijk muziekje op terwijl je dansend de keuken opruimt.

Als je een week geen zoetigheid hebt gegeten na het eten heb je die gewoonte doorbroken. Wees niet te streng, vertel jezelf dat je best af en toe een toetje mag (na deze week), maar maak er geen gewoonte meer van.

7. Je voeding bevat te weinig vetten en eiwitten

Kijk eens naar wat je normaal gesproken op je bord hebt liggen. Bestaat je bord grotendeels uit koolhydraten en/of zetmeel? Dus pasta, pizza, granen, zuivel, aardappelen, peulvruchten, knollen, wortels? Dan kan het zijn dat je te weinig vetten en/of eiwitten binnenkrijgt. Deze twee zullen je verzadigen, terwijl koolhydraten en zetmeel snel weer een gevoel van ‘trek’ kunnen geven.

Wat kun je doen?

De oplossing is simpel. Voeg vlees, vis, tempé, eieren, olijven, avocado’s, ongebrande noten, zaden, pitten, olijfolie, kokosproducten en vooral veel groenten toe. Deze zullen je een gevoel van verzadiging geven. Wees vooral niet bang voor gezonde vetten; het zijn je beste energieleveranciers.

8. Je kauwt onvoldoende en eet te gehaast

Tot slot kan het zijn dat je zo snel eet, dat je maag nog niet de kans heeft gehad om je het signaal te geven dat hij genoeg heeft. Normaal gesproken duurt het 20 minuten voordat je dit signaal krijgt. Dit is zeker het geval bij veel koolhydraten in je voeding. Vetten en eiwitten sturen van je mond direct een signaal naar je hersenen dat er voedsel onderweg is. Bij koolhydraten wordt dit signaal pas in je maag gegeven.

Wat kun je doen?

Neem de tijd om te eten en eet met aandacht. Kauw goed. Je spijsvertering start in je mond met speeksel. Als je niet goed kauwt, kun je verderop met je spijsvertering problemen krijgen, zoals een opgeblazen gevoel of buikpijn. Neem eens twee keer langer de tijd voor je maaltijd dan je normaal zou doen en kijk wat het met je doet. Dit zou zomaar je behoefte aan zoetigheid na het eten kunnen laten verdwijnen.

Bronnen

1 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2235907/

2 https://www.researchgate.net/publication/22142169_Dietary_obesity_in_adult_rats_Similarities_to_hypothalamic_and_human_obesity_syndromes