Het 6P-model van een zebra heeft oog voor Person, People, Planet, Purpose, Prosperity en Partnership
In mei en juni 2002 werkten Naomi Landrieu, Sarah Brootcoorens, Kjell Vanmaele, Jade Delameilleure, Lubbe Lowagie, Brynn Dewaele, derdejaarsstudenten Sociaal-Agogisch-Werk van Vives Hogeschool Kortrijk, voor hun bachelorproef rond zebrabedrijven. Ze onderzochten dit fenomeen vol potentieel, in opdracht van en samen met de coöperatieve vennootschap Re-story, en ontwikkelden voor hun bachelorproef een 6P-model dat checkt of een bedrijf zebra is.
Auteurs: Sarah Brootcoorens, Brynn Dewaele en Naomi Landrieu
De bedrijfswereld en winstmaximalisatie gaan hand in hand. Is dit broodnodig voor de maatschappij? Impact, innovatie en voorrang geven aan maatschappelijke doelen lijken interessanter. En als winst en maatschappelijke doelen samengaan, is er zelfs een win-win situatie. Wat als bedrijven winst inzetten als middel om maatschappelijke doelen te bereiken?
Bedrijven die tonen dat dit kan, zijn zebra’s. Het begrip is in opmars. Zebra’s zijn kuddedieren en laten nooit een soortgenoot achter. Een zebra is niet wit met zwarte strepen, noch zwart met witte strepen. Zwart en wit zijn gelijkwaardig. Zebrabedrijven streven naar een balans tussen winst en maatschappelijke doelen. Zebrabedrijven focussen op de planeet, welzijn en economie. De zebra is het boegbeeld voor deze ‘nieuwe’ insteek. Waar zitten de zebra’s en hoe zijn ze te herkennen?
‘P’ centraal
Het 6P-model heeft oog voor Person, People, Planet, Purpose, Prosperity en Partnership. Hoeveel strepen heeft een zebra nodig om hem zebra te noemen? ‘Naar ons aanvoelen gaat het om een spectrum’ zegt Sarah Brootcoorens, ‘eerder dan een lijstje om af te vinken.’ Een zebrabedrijf situeert zich in het midden van de non-profit langs de ene zijde en de zwaar kapitalistische bedrijven anderzijds. En een zebra kan groeien. Er zijn mannetjes en vrouwtjesdieren, baby’s en volwassen dieren. Er zijn zelfs zebra’s met regenboogkleuren. Het enige wat ze gemeenschappelijk hebben, is dat ze zich allemaal engageren om hun strepen te verdienen in een verhaal dat nooit af is. Sommige kuddes dwalen rond in woestijnen, andere in berglandschappen: zebra’s komen in alle sectoren voor.
Person, People & Planet
De eerste drie strepen van de zebra zijn te verdienen door de onderdelen Person, People en Planet te combineren. Met Person ligt het doel vooral bij de essentie en het welzijn in een bedrijf. Met andere woorden: ‘Wat doen bedrijven voor hun werknemers en hoe is de hiërarchie?’
Daarnaast richt People zich op de maatschappij: wie heeft baat bij of een aandeel in de zaken die het bedrijf verwezenlijkt? Tot slot staat de derde P in deze cluster voor Planet, dit staat voor ecosystemen, samenwerking en duurzaamheid. Het gaat over de mate waarin het bedrijf zich inzet voor de planeet, onze leefomgeving.
Purpose
De manier waarop bedrijven en organisaties betekenis geven. Purpose is onontbeerlijk binnen de analyse. Belangrijk voor een zebra, is dat het is opgericht vanuit goede intenties. Dit vormt het eerste criterium binnen deze cluster. De insteek voor de oprichting ervan is daarbij eveneens innovatief en vernieuwend. De waarden die zebra’s voorop stellen, zijn bovendien zebra-eigen.
Brynn Dewaele geeft aan dat het eerder om een aanvoelen gaat: “Het is kwestie voor de onderzoekers om die waarden op te merken. Het gaat niet louter om een opsomming, maar om de verinnerlijking van menslievende, duurzame waarden. De invulling hiervan is af te leiden uit het handelen van de bedrijven.” Een criterium in de cluster ‘Purpose’ is dat zebra’s belang hechten aan het creëren van een meerwaarde op lange termijn, eerder dan in te spelen op korte termijneffecten.
Prosperity & Partnership
Prosperity vormt de 5de P. Het maken van winst is niet het hoofddoel, maar een middel om de duurzame doelen te bereiken. Aangevuld met het feit dat bedrijven een deel van de winst herinvesteren in de doelen.
Zebra’s dienen financieel onafhankelijk te zijn van subsidies, al mogen ze ze wel ontvangen. Onafhankelijkheid is een belangrijk begrip binnen het zebraverhaal. Zo kunnen ze autonoom van investeerders handelen. De laatste ‘P’ is vormgegeven rond Partnership. Zebra’s zijn kuddedieren, ze gaan samenwerkingsverbanden aan. De intentie speelt hier eveneens een cruciale rol. Zebra’s laten niemand achter en houden rekening met stakeholders.
Wat nu?
Eén ding is duidelijk: het kan wél anders! In deze video leggen de studenten het 6P-model uit en kom je meer te weten over hoe een ‘zebra’ te zijn?
