Deze timmerman-ingenieur maakt meubels en interieurdecoratie van eenmalig gebruikte eetstokjes
Het in 2016 in Canada opgerichte ChopValue heeft de ambitie om wereldwijd een netwerk op te zetten van kleine productie-units die gebruikte eetstokjes omzetten in meubels en interieurdecoratie. Inmiddels zijn contracten getekend voor productie-units op zesendertig verschillende locaties, onder meer in het Verenigd Koninkrijk, Indonesië en Mexico. Felix Böck, die zichzelf omschrijft als een ‘timmerman met een ingenieursdiploma’, is er rotsvast van overtuigd dat samenwerking en co-creatie de echte motor van innovatie zijn. “Vijftig miljoen eetstokjes later hebben we beslist om ons micro-fabriekconcept wereldwijd uit te breiden door onze technologie, merk en visie via franchising uit te dragen in andere gemeenschappen.
Het minst wat je van Felix Böck kan zeggen is dat hij van verschillende markten thuis is. Hij volgde niet alleen een opleiding als houtbewerker, maar hij is ook ingenieur en behaalde een doctoraat in de filosofie. Hij werkte voor grote bedrijven als BASF en leidde aan gerenommeerde universiteiten onderzoek naar de nomenclatuur en de verwerkingsnormen van de bamboe-industrie. Hij werkte ook mee aan meerdere boeken over de industrialisatie van processen voor de verwerking van bamboe en aan verschillende ‘Urban Impact Reports’.
Die rapporten hebben als doel om in meer dan veertig aangesloten landen een generatie van duurzame ondernemers te helpen om duurzaam te groeien binnen de circulaire economie. Al meer dan tien jaar leidt hij ook teams in de natuurvezel- en materiaalprestatie-industrie om nieuwe producten en processen te ontwikkelen. “Ik ben ervan overtuigd”, zo getuigt hij op zijn LinkedIn-profiel “dat we heel wat producten kunnen ontwikkelen die leiden tot nieuwe zakelijke ideeën en kansen in snel groeiende economieën.
“Vijftig miljoen eetstokjes later hebben we beslist om ons micro-fabriekconcept wereldwijd uit te breiden door onze technologie, merk en visie via franchising uit te dragen in andere gemeenschappen.”
Omdat ik iemand ben die zijn ideeën tot bloei wil zien komen, heb ik in 2016 ChopValue opgericht als inspirerend en praktisch voorbeeld van een ingenieurs- en productontwerpbureau dat volledig gebaseerd op onderbenutte grondstoffen opereert in de circulaire economie. We noemen dat ‘urban harvesting’. Vijftig miljoen eetstokjes later hebben we beslist om ons microfabriekconcept wereldwijd uit te breiden en zijn we enthousiast om onze technologie, merk en visie via franchising uit te dragen in andere gemeenschappen. Op die manier laten we zakelijk succes en maatschappelijke return hand in hand gaan.”
Crowdfunding om markt te testen
Felix Böck liet al herhaaldelijk verstaan dat het er volgens hem voor ondernemers met creatieve ideeën op aankomt zich vooral niet te laten afleiden door het zoeken naar financiële middelen. Felix: “Natuurlijk moet je over middelen beschikken om een creatief idee om te zetten in een succesvolle zakelijke onderneming. Maar bij startups zie je toch vaak dat ongelooflijk veel energie gaat naar het vinden van die middelen.
“Bij startups gaat vaak ongelooflijk veel energie naar het vinden van financiële middelen, maar dat leidt ondernemers met creatieve ideeën eigenlijk alleen maar af. ”
En het vinden van geld blijft een middel. Het mag geen doel op zich zijn. Eerst focussen op het afronden van succesvolle kapitaalrondes leidt eigenlijk enorm af. Met ChopValue hebben we het anders aangepakt. We hebben via crowdfunding wel wat centen bij elkaar geharkt, maar dat was om de markt te kunnen testen aan de hand van wat we al gemaakt hadden. Om te zien of mensen daadwerkelijk bereid zouden zijn producten te kopen die gemaakt zijn van gebruikte eetstokjes.”
Opmars Aziatische keuken
Het concept van ChopValue is eigenlijk poepsimpel: in de productie-units transformeren de medewerkers eenmalig gebruikte bamboestokjes, die gratis zijn ingezameld bij partnerbedrijven, in prachtige meubels en producten voor woninginrichting, zoals onderzetters, planken en tafelbladen. Het gaat om een innovatieve oplossing voor een recent fenomeen: de enorme doorbraak van de Aziatische keuken, die tot een gigantische wereldwijde toename van eenmalig gebruikte eetstokjes heeft geleid.
“We staan veel te weinig stil bij het feit dat de wegwerpcultuur forse problemen veroorzaakt.”
Volgens Felix Böck worden er alleen al in het district Vancouver elke dag zowat 100.000 eetstokjes weggegooid die slechts twintig minuten zijn gebruikt om sushi in een gulzige mond te schuiven. Felix: “Die stokjes hebben daar vanaf de bamboebomen waarvan ze gemaakt zijn ook nog eens negenduizend kilometer afgelegd. Een en ander symboliseert in feite hoe gek de wereld is geworden en hoe weinig we daar bij stilstaan. De wegwerpcultuur waaraan we zo gewoon zijn geraakt, veroorzaakt enorm veel problemen.”
Uit frustratie gegroeid
Felix Böck verhuisde naar Vancouver om er zich verder te bekwamen in het bestuderen van bamboemateriaal en kwam op het idee om ChopValue op te richten toen hij een sushi-afspraakje had met enkele vrienden. Felix: “Het frustreerde mij al een tijdje dat er steeds meer over duurzaamheid gesproken wordt en dat daarbij altijd naar grootse projecten wordt gekeken, zonder oog te hebben voor tastbare dingen die dichtbij ons staan en met materialen die vlak voor onze neus liggen.
“Het is verbijsterend dat we enkel creatief lijken te kunnen denken vanuit schaarste. ”
Het sloopmateriaal bij de afbraak en renovatie van woningen bijvoorbeeld. Daar zit veel hout bij. Omdat in Canada heel veel bossen zijn, lijkt het niet door te dringen dat hout ook een tweede of derde leven kan krijgen. Eigenlijk is het zonder meer verbijsterend dat we enkel creatief lijken te kunnen denken vanuit schaarste.”
Hoogwaardig product
Felix Böck steekt niet onder stoelen of banken dat het ook de bedoeling is om met zijn onderneming geld te verdienen: “Het is voor het hele team een enorme motivatie om aan iedereen te bewijzen dat een financieel gezonde onderneming uitbouwen én voor een aanzienlijke maatschappelijke return zorgen niet haaks op elkaar hoeven te staan.” Dat Böck, die zichzelf graag lachend omschrijft als een ‘timmerman met een ingenieursdiploma’ zo gefascineerd is door hout en bamboe komt opdat hij in Duitsland opgroeide in een bosrijke omgeving en omdat hij tijdens zijn studie houttechniek een stage deed in Ethiopië.
Felix: “ChopValue – dat ondertussen ook het B-Corplabel heeft verworven – is echt geen ‘rocket science’. We hebben gewoon bestaande concepten op duurzame wijze samengevoegd en aanpassingen gemaakt om unieke machines en apparatuur voor ons proces te creëren”. Alle eetstokjes worden lokaal verzameld en naar een van de nabijgelegen faciliteiten van ChopValue gebracht, waar ze worden schoongemaakt, gesorteerd en geperst in een hydraulische hete pers die door Felix is ontworpen. Vervolgens worden ze omgevormd tot de kenmerkende 8×8-inch bamboetegels van ChopValue – een innovatief nieuw materiaal met dezelfde sterkte, duurzaamheid en schoonheid van de originele bamboe. Dit zijn de puzzelstukjes die gebruikt worden om een reeks chique, eigentijdse meubels en huishoudelijke artikelen te creëren voor zowel de retailcollectie van het bedrijf als op maat gemaakte ontwerpen voor bedrijven. Met ongeveer vierduizend eetstokjes wordt op die manier bijvoorbeeld een mooi en hoogwaardig tafelblad gemaakt.”
Recyclage met toegevoegde waarde
Terwijl de meeste recyclagebedrijven materialen ophalen en daarna sorteren en schoonmaken om er geld aan te verdienen door ze weer te verkopen, ligt de toegevoegde waarde van ChopValue in het engineeringsproces dat van het ingezamelde materiaal verschillende mooie producten maakt. Door die ook te verkopen aan bedrijven creëert ChopValue bovendien een community van gelijkgestemden die ook ijveren naar een combinatie van ‘beter voor mij’ en ‘beter voor de wereld’. Ook de restaurants die voor het inzamelen van de eetstokjes partner van ChopValue zijn, kunnen aan hun klanten duidelijk maken dat het hen menens is met hun claims om de afvalberg minder hoog te maken. Op die manier is bijvoorbeeld ook een samenwerking ontstaan met de luchthaven van Vancouver die zelfs een media-event creëerde toen het miljoenste eetstokje dat daar gebruikt was door ChopValue was gerecycleerd.
De successen die het bedrijf sinds de start in 2016 heeft geboekt, hebben alvast de weg geopend naar het franchiseconcept. Deze gedecentraliseerde productiebenadering is de manier waarop hij van plan is de impact nog te vergroten. Felix Böck wilde daarbij niet in de val trappen om uit te groeien tot een groot bedrijf dat in een megafabriek alles zou automatiseren: “Het was voor mij overduidelijk dat we dit concept via micro-fabrieken lokaal moeten uitdragen, om zo de lokale tewerkstelling te stimuleren. Iedereen kan investeren in een micro-fabriek, een franchisevergoeding betalen en vervolgens tien jaar lang de rechten bezitten om overal ter wereld zijn eigen markt te ontwikkelen.”
Kijkend naar de toekomst, en naar Azië – waar een enorme hoeveelheid materialen (eetstokjes) zou kunnen worden ingekocht – gelooft Felix dat in deze markt de ware betekenis van ChopValue’s thought leadership zou kunnen worden gerealiseerd. Felix: “Ik wil zeker kijken naar Japan, Taiwan, Vietnam, Indonesië, Korea, en dan verder in de toekomst, China vanwege de impact die we daar zouden kunnen hebben met dit tastbare voorbeeld van een fantastisch concept in de circulaire economie.”
