De hoax die desinformatie heet - B Informed Media
Het maatschappelijk media platform van en voor de burger & MKB
Cultuur en media

De hoax die desinformatie heet

AI controleert vriendengroepen en families
Ton Verheijen 6 min leestijd 14 november 2022

FotoEigen foto

Vrijheid is het recht om ongelijk te hebben. Vrijheid van meningsuiting is het recht je uit te spreken op jouw eigen (on)beperkte of (on)gefundeerde wijze. Het is een volmaakt recht dat de vrije mens toebehoort. Reguleer deze vrijheid en je krijgt blatante censuur. Dat is wat er nu gebeurt. Onze overheid legt een valse claim op wat ‘de juiste mening’ is. Daar gaan we niet mee akkoord. Wij, vrije mensen van Nederland, mogen ons uitspreken over alles.

Antropoloog en schrijver Marcel Messing, een liefdevol mens met een diep respect voor de natuurwetten en spiritualiteit, weet wat het is om voor antisemiet te worden uitgemaakt. Messing heeft er sinds kort weer een lotgenoot bij. Ook David Icke is onlangs met zijn kop in de beerput van het antisemitisme geduwd. En hij zal niet de laatste zijn. Maatschappijkritische dwarsdenkers het predikaat antisemiet opplakken is namelijk uiterst effectief. Roep als kabinet dat iemand gevaarlijke ideeën heeft (en ongewenst is) en de publieke opinie vormt zich vanzelf.

Bange machthebbers

Dat overkwam complotdenker en antisemiet David Icke, die zou spreken tijdens een manifestatie voor vrijheid in Amsterdam op 6 november. Icke werd de toegang tot ons land geweigerd en 62 procent van de deelnemers aan de Stelling van de Dag (een rubriek van het Dagblad van het Noorden) vond dat een terechte beslissing.

Dilan Yeşilgöz, minister van Justitie en Veiligheid, beweert ons Nederlanders te willen beschermen tegen de “haat” van David Icke, die volgens haar op de Dam niets te zoeken had. En zo wordt dit spel gespeeld. David Icke is een antisemiet. Marcel Messing is een antisemiet. Hoe gaat het verder? Jorn Luka is een antisemiet. Max von Kreyfelt is een antisemiet. Flavio Pasquino is een antisemiet. Tisjeboy Jay, Matthias Desmet, Theo Schetters, Marianne Zwagerman, Pierre Capel, Bob de Wit… het zijn allemaal antisemieten. Ook Louis van Gaal zou zomaar een antisemiet kunnen zijn – je weet het nooit. Misschien moeten we het nog grondiger aanpakken. We zijn allemaal antisemieten tenzij het tegendeel wordt bewezen. Het is de waanzin ten top! Censuur hoort niet bij Nederland en ‘desinformatie’ is een volkomen subjectief concept, een duur woord voor kletskoek, bedacht door bange machthebbers. Dat licht ik graag even toe.  

Het reguleert zichzelf

Wat een rotwoord, desinformatie. Op de School voor Journalistiek in de jaren negentig hadden we het nooit over desinformatie. Het was geen issue. Als je onzin schreef, viel je door de mand. En dat wilde je niet. Het selecteerde zichzelf dus uit. Met de komst van internet werd de discussie een stukje ingewikkelder. Allemaal zijn we zenders van informatie geworden. Op de sociale media maken we elkaar uit voor rotte vis en dat is, zeg maar, een beetje uit de hand gelopen. Maar het is wel gewoon een uitvloeisel van de vrijheid van meningsuiting. Het reguleert zichzelf.

Als we bot of beledigend zijn, zegt dat vooral iets over onze eigen kleinzieligheid en we vallen door de mand. Als we onzin schrijven over onze collega, de minister-president, het klimaat of de situatie in de wereld, trekken we een bepaald publiek aan dat zich wel of juist niet in onze schrijfsels herkent. No big deal, zou ik zeggen. De scherpe kantjes gaan er vanzelf vanaf. Verder moeten we in deze complexe digitale rimboe leren onze hersens te gebruiken (en leren begrijpen wat waar is en wat niet). We moeten zien te voorkomen dat we worden opgelicht door hackers. Het zijn de risico’s van het leven van vandaag. Als we niet opletten, worden we opgevroten. That’s life folks! Vraag maar aan de zebra’s in de Serengeti.

Good citizens

Maar waar komt die overdreven bezorgdheid van onze overheid nu vandaan? Boeren, Groningers en toeslagenouders worden ijskoud aan hun lot overgelaten, maar wij moeten zo nodig beschermd worden tegen de haat van dwarsdenkers als David Icke. Welnu, dat is huichelarij. Dilan Yeşilgöz wil ons helemaal niet beschermen. Zij wil reguleren wat we wel en niet mogen zien en horen. Het framen van andersdenkenden gaat veel verder dan veel mensen in de gaten hebben. Er wordt momenteel een compleet nieuwe industrie van factcheckers opgetuigd. Bedrijven als News Guard, Full Fact, Snopes en Kinzen bepalen voor ons wat de juiste mening is en wat verwerpelijke desinformatie.

Ik wilde weten hoe het in Dublin gevestigde Kinzen desinformatie opspoort en vroeg een interview aan met oprichter Mark Little. Die ging niet in op mijn verzoek. Jammer. Hierbij wat feiten uit de tweede hand. Kinzen bindt met behulp van kunstmatige intelligentie de strijd aan met desinformatie en andere schadelijke content op internet. Niet alleen op social media, ook binnen families en vriendengroepen moet desinformatie worden aangepakt, vindt Little. In een artikel voor het World Economic Forum toont hij zijn ware gezicht: Misinformation is happening within our friends and families, so we have to find strategies to, first of all, recognize it, and secondly, as active citizens, just like we wear masks to protect others, we need to be the good citizen, the active vector fighting back in our daily lives”.

Slaafse Chinezen

Laat het bovenstaande even tot je doordringen. Wie in godsnaam is Mark Little om ons te vertellen wanneer wij een goede burger zijn en wat wij wel en niet met onze familie en vrienden mogen bespreken? Als wij zin hebben om onze vrienden lastig te vallen met idiote ideeën, dan doen we dat. Als we te ver gaan, worden we hun huis uitgezet. Het selecteert zichzelf uit. Dat Kinzen zich hiermee bemoeit, is een doodenge ontwikkeling, vooral omdat er geen ophef over wordt gemaakt. Het gebeurt sluipenderwijs en we wonen inmiddels in een land waar we ieder moment een active vector op ons dak kunnen krijgen.    

Het klinkt futuristisch maar het is niet nieuw wat hier gebeurt. Censuur toepassen is een strategie van machthebbers die niet meer in zichzelf geloven en overal vijanden zien. De uitspraken van Mark Little roepen herinneringen op aan Das Leben der Anderen, de magistrale film van Florian Henkel von Donnersmarck over de paranoia in de voormalige DDR. De ene helft van de maatschappij controleerde de andere. In zo’n maatschappij wil niemand leven, ook de lezers van het Dagblad van het Noorden niet (alleen denken zij zelf misschien van wel). We zijn China niet, zei Hans Teeuwen. En zo is het maar net. Wij zijn geen slaafse Chinezen maar trotse Nederlanders. Wij hebben het recht om ons uit te spreken. En dat zullen we doen ook.

Inktzwarte soap

Maar is David Icke nou een complotdenker? Een antisemiet? Om daar achter te komen, las ik de Nederlandse vertaling van zijn nieuwste boek De Val. (Als journalist moet je weten waar je over praat.) Is hij een antisemiet? Voor deze zware beschuldiging heb ik geen enkel bewijs kunnen vinden, dus ik zeg van niet. (Dilan Yeşilgöz, volgens mij verspreid jij kletskoek.) Is David Icke een complotdenker? Jazeker! En nog wel een van het allerergste soort. Ironisch genoeg bewijst juist de inktzwarte soap rond zijn persoon dat hij er niet zo ver naast zit met zijn vergezochte complotten over piramidestructuren die laten zien dat een steeds kleiner aantal personen de besluiten neemt voor steeds meer mensen en steeds meer landen.

Kijk naar de feiten: 26 landen besluiten tegelijkertijd David Icke voor een periode van twee jaar de toegang te ontzeggen. Dit kan gebeuren dankzij een zogenaamde SIS-signalering voor het hele Schengen-gebied. De signalering werd door Nederland gedaan (Amsterdam en de IND) en geldt dan automatisch voor alle 26 landen. Kennelijk vinden ook ‘dwarsliggers’ als Polen en Hongarije het prima. Of ze worden gedwongen akkoord te gaan.

Nieuwe energie

We zijn allemaal boeren. We zijn allemaal Groningers. We zijn allemaal toeslagenouders. Als we niet opkomen voor onszelf, zijn we overgeleverd aan een overheid die ons steeds meer beslissingen uit handen neemt, over wat we mogen lezen, waar we naar mogen kijken, wat we met onze vrienden mogen bespreken, wat we mogen eten en waar we ons geld aan mogen uitgeven. Die kant willen we niet op. Wij zijn vrije mensen. Wij mogen zeggen en schrijven wat we willen. En dat is wat we blijven doen. Deze samenleving krijgt nieuwe energie van tegendraadse meningen van onaangepaste dwarsdenkers. Of ze gelijk hebben, doet niet ter zake.