Van wie is de wetenschap? (Deel 2)
Robert Kennedy en de moord op hydroxychloroquine
“We own the science”, zei Melissa Fleming, communicatiemanager bij de Verenigde Naties in een recent interview voor het World Economic Forum. Een opmerkelijke uitspraak. Kun je wetenschap bezitten? Die vraag staat centraal in een serie over (on)afhankelijke wetenschap. Vandaag deel 2: Robert F. Kennedy en de moord op hydroxychloroquine, een geneesmiddel dat na 65 jaar ineens uit de handel werd gehaald.
Daar staan ze dan. De meesten besnord, sommigen bebaard, een enkeling bebrild. Als wetenschap een gezicht zou hebben, dan was het goed getroffen op deze foto uit 1911. Locatie: de Solvayconferentie in Brussel. In de studiezaal rond de tafel zien we een flink aantal wetenschappelijke zwaargewichten uit die tijd, waaronder Max Planck, Marie Curie, Ernest Solvay, Jean Baptiste Perrin, Robert Goldschmidt, Hendrik Lorentz en Albert Einstein. Vandaag gaan ze het hebben over natuurkunde en één ding is zeker: ze zullen het niet met elkaar eens zijn. En dat is maar goed ook. Wetenschap evolueert.
Er zijn ontelbaar veel definities toegeschreven aan wat wetenschap nou precies is. Veel van die definities staan nog steeds ter discussie, maar weinig wetenschappers zullen ontkennen dat wetenschap neutraal behoort te zijn. Onafhankelijk onderzoek is niet gebonden aan welke ideologie, commerciële onderneming, politieke stroming of religie dan ook. Ook eigenbelang hoort niet tot het domein van de wetenschap die diepgaande wetmatigheden probeert te ontdekken om de werkelijkheid systematisch te leren begrijpen. Deze definitie kan een spiegel zijn voor de wijze waarop het geneesmiddel hydroxychloroquine (HCQ) in de afgelopen drie jaar van het toneel verdween.
The Real Anthony Fauci
HCQ is een 65 jaar oud recept, dat toezichthouders over de hele wereld – al lang geleden – hebben goedgekeurd als een veilige bestrijder van allerlei ziektes. Decennialang heeft de WHO het middel vermeld als bewezen effectief. HCQ staat op nummer één van meest gebruikte medicijnen in het 1,3 miljard inwoners tellende India. In heel Afrika wordt het middel gebruikt als malariaprofylaxe. Voorafgaand aan de COVID-pandemie was het vrij verkrijgbaar in onder andere Canada, Iran, Mexico, Costa Rica en Panama. In de VS konden artsen het voorschrijven voor elk off-labelgebruik, ook voor kleine kinderen, zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven. De CDC (Amerikaanse RIVM) stelde geen grenzen aan langdurig en onbeperkt gebruik voor de preventie van malaria. Maar toen verscheen COVID-19 en besloot CDC-directeur Anthony Fauci HCQ ineens als gevaarlijk te classificeren.
Het is allemaal te lezen in het boek The Real Anthony Fauci van advocaat Robert F. Kennedy (de zoon van de in 1968 vermoorde president John F. Kennedy). Tegen dit boek is voor zover bekend geen enkele claim ingediend. Kennelijk is er geen speld tussen te krijgen wat Kennedy aandraagt over Anthony Fauci en de farmaceutische industrie. Hoewel er wereldwijd al meer dan een miljoen exemplaren van het boek zouden zijn verkocht, wordt het vrijwel doodgezwegen door de reguliere media. Dat neemt niet weg dat in The Real Anthony Fauci inzichten staan die ons laten zien hoe wetenschap vandaag de dag wordt bedreven, met HCQ als overtuigende praktijkcase.
“Kennedy beschrijft steekhoudend hoe het middel stelselmatig in diskrediet is gebracht. Waarom? Er viel niets aan te verdienen, want een kuurtje kost maar 10 dollar”
Kennedy schrijft: ‘Naar aanleiding van hun studies ontdekten artsen wereldwijd al vroeg in de pandemie dat ze met succes COVID-19-patiënten met een hoog risico, als poliklinische patiënten, konden behandelen binnen de eerste vijf tot zeven dagen na het begin van de symptomen, met een chloroquine-medicijn alleen of met een cocktail bestaande uit hydroxychloroquine, zink en azitromycine of doxycycline. […] Studies die dit bevestigden vonden plaats in China, Frankrijk, Saoedi-Arabië, Iran, Italië, India, New York City, upstate New York, Michigan en Brazilië’.
Op 17 maart 2020 bracht de Franse professor in infectieziekten Didier Raoult een voorlopig rapport uit over 36 patiënten die met succes waren behandeld in zijn instituut in Marseille. Een maand later reproduceerde Vladimir Zelenko, een arts in New York, de successen van Raoult door een dramatische vermindering van het verwachte aantal sterfgevallen bij 800 patiënten die hij behandelde met de HCQ-cocktail. In mei 2020 concludeerde hoogleraar epidemiologie Harvey Risch, volgens Kennedy ‘een illustere wereldautoriteit op het gebied van de analyse van geaggregeerde klinische gegevens’ dat het bewijs onmiskenbaar is voor vroeg en veilig gebruik van de HCQ-cocktail.
Witwassers van informatie
De informatie die Kennedy geeft, lijkt verankerd te zijn in een stevig wetenschappelijk fundament. Toch trekken de meeste mensen bij HCQ als middel tegen COVID-19 een vies gezicht. Hoe kan dat? Ook daarvoor komt Kennedy in zijn boek met een steekhoudend verhaal. Hij beschrijft hoe het middel stelselmatig in diskrediet is gebracht. Waarom eigenlijk? De simpele verklaring? Er viel niets aan te verdienen, want een kuurtje kost maar 10 dollar. “Vergelijk dat eens met meer dan 3.000 dollar per kuur voor Anthony Fauci’s geliefde remdesivir”, schrijft Kennedy.
Op basis van frauduleuze studies werd de boodschap de wereld in geslingerd dat HCQ giftig en gevaarlijk was. Frankrijk en Canada verboden HCQ. In Zambia werd HCQ uit drogisterijen verwijderd en verbrand in vreugdevuren buiten de steden. In Zuid-Afrika werd eind 2020 twee ton HCQ vernietigd – zogenaamd vanwege overtreding van een importregel. Google, Facebook, Pinterest, Instagram, YouTube en MailChimp verboden inhoudelijke berichten over HCQ die in tegenspraak waren met het officiële verhaal, waarmee iedereen werd geconfronteerd in dagbladen, op tv en op sociale media.
De door Kennedy beschreven fraude ging onder meer over Anthony Fauci, Bill Gates en de WHO, die zeventien studies financierden waarin veel te hoge doses werden voorgeschreven. In plaats van de standaard behandelingsdosis van 400 mg per dag, werd in de studies op de eerste dag 2.400 mg voorgeschreven en daarna 800 mg per dag. In 400 ziekenhuizen in 35 landen werden deze veel te hoge doseringen toegediend. De HCQ-groep gaf 10-20 procent meer sterfgevallen dan de controlegroep. Dat is niet zo gek. Van te veel bronwater drinken ga je ook dood.
“Dat het Medisch Tuchtcollege huisarts Rob Elens op 18 november 2022 in het gelijk stelde, weten de meeste Nederlanders niet. Net als andere Nederlandse huisartsen schreef Elens HCQ met succes voor in een vroeg stadium. Volgens het Medisch Tuchtcollege heeft hij niet in strijd gehandeld met de Geneesmiddelenwet”
Het bedrog dat Kennedy rond deze en andere HCQ-onderzoeken beschrijft, tart elke beschrijving. En de media speelden het spelletje mee. The Lancet en New England Journal of Medicine (NEJM), twee van de meest prestigieuze wetenschappelijke tijdschriften ter wereld, publiceerden studies uit een niet-bestaande database met 96.000 patiënten van de obscure onderneming Surgisphere Corporation. De strekking van de artikelen was dat HCQ gevaarlijk was en de kans op hartfalen verhoogde. Het bleek klungelige oplichterij en de tijdschriften moesten hun artikelen later met het schaamrood op de kaken intrekken. Redacteur Richard Horton van The Lancet noemde de tijdschriften ‘gedevolueerd tot witwassers van informatie voor de farmaceutische industrie’. Marcia Angell van NEJM noemde ze ‘in de eerste plaats een marketingmachine’.
Medisch Tuchtcollege
Maar het kwaad was al geschied, ook in Nederland. HCQ is een gevaarlijk middeltje, dat weet toch iedereen? Dat het Medisch Tuchtcollege huisarts Rob Elens op 18 november 2022 in het gelijk heeft gesteld, weten de meeste Nederlanders niet. De Inspectie Gezondheidszorg & Jeugd had een klacht tegen Elens ingediend omdat hij ‘zijn professionele normen overschreed door off-label medicatie aan COVID-19-patiënten voor te schrijven’. Net als andere Nederlandse huisartsen schreef Elens HCQ met succes voor in een vroeg stadium. Volgens het Medisch Tuchtcollege heeft hij niet in strijd gehandeld met de Geneesmiddelenwet.
De onafhankelijke wetenschapper in ons schreeuwt om een eerlijke kans voor HCQ. Ondertussen is de publieksvoorlichting van een stuitende onzorgvuldigheid. Op Apotheek.nl wordt het volgende advies gegeven: ‘Het leek erop dat hydroxychloroquine tegen het coronavirus zou kunnen helpen. Artsen gaven hydroxychloroquine daarom in sommige situaties aan mensen met corona die heel erg ziek waren en in het ziekenhuis lagen. Maar de werking ervan valt tegen. En hydroxychloroquine kan wel ernstige bijwerkingen geven, zoals hartproblemen. Daarom wordt het nu niet meer gegeven aan mensen met coronaklachten’.
De media lijken genoeg te hebben van het onderwerp. Dat geldt zeker voor Maarten Keulemans van de Volkskrant. ‘Sjongejonge, het is 2022 en ze zitten nog stééds te emmeren over hydroxychloroquine’, schreef hij op Twitter. HCQ voorschrijven is voor kwakzalvers, vindt Keulemans. Hij verdedigt onze overheid, Marion Koopmans, Bill Gates en de WHO. Waarom eigenlijk? De Journalist van het Jaar 2021 wringt zich in allerlei bochten en bedient zich van dreigende taal om critici op afstand te houden. Dat is over het algemeen geen goed teken. Of beter gezegd: een teken aan de wand. Geloofwaardig blijven in deze discussie zal voor hem (en de media als geheel) steeds lastiger worden als onafhankelijke wetenschappers hun werk blijven doen en aannames over HCQ ter discussie blijven stellen.
Maarten Keulemans werd gevraagd te reageren op dit artikel maar maakte daar geen gebruik van.
